Άρθρο της Έρικας Αθανασίου
Αναδημοσίευση από το Διάστιχο.
Ένα βιβλίο Δημιουργικής Γραφής, σε όποια ηλικία και να απευθύνεται, θα πρέπει αρχικά να διαθέτει δημιουργικότητα και φαντασία. Ιδιότητες που χαρακτηρίζουν το βιβλίο της Σοφίας Τσάτσου-Νικολούλη Δραστηριότητες δημιουργικής γραφής, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ζήτη, απευθύνεται κυρίως στους εκπαιδευτικούς της Ε’ και Στ’ Δημοτικού, ενώ οι ασκήσεις του βασίζονται στο Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων. Στην ουσία όμως απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς κάθε βαθμίδας, αλλά και σε όποιον αγαπάει να δημιουργεί ιστορίες, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Η δημιουργική γραφή, όπως αναφέρεται και στον πρόλογο της Τασούλας Τσιλιμένη, καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, αποτελεί τρόπο προσέγγισης των κειμένων και μια μέθοδο που ενισχύει τόσο τη διαδικασία της ανάγνωσης και πρόσληψης, όσο και την καλλιέργεια της δημιουργικότητας του αναγνώστη/παιδιού, της φαντασίας και της έκφρασης.
Το βιβλίο χωρίζεται σε ενότητες διαφορετικών πεδίων ενδιαφέροντος, όπως «Εμείς και η φύση», «Κοινωνική ζωή», «Ανθρώπινοι χαρακτήρες» και άλλα, όπου για κάθε δραστηριότητα προτείνεται στάδιο προπαρασκευής, επινόησης, οργάνωσης, συγγραφής και παρουσίασης, όλα τα απαραίτητα δηλαδή στάδια, όπως αναφέρεται στην εισαγωγή, τα οποία είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για τον αρχάριο συγγραφέα. Η κάθε δραστηριότητα ολοκληρώνεται με ένα παράδειγμα.
Βέβαια, όπως επισημαίνεται, «κατά τη διάρκεια της δημιουργικής γραφής, το διαδοχικό πέρασμα των παραπάνω σταδίων δεν οδηγεί στο “σωστό αποτέλεσμα”, καθώς δεν υπάρχει μία μόνο λύση, μία σωστή απάντηση». Τις πολλές διαφορετικές εκδοχές και απαντήσεις στοχεύουν οι δραστηριότητες δημιουργικής γραφής να εκμαιεύσουν από τους μαθητές και τις μαθήτριες, με όχημα τη φαντασία τους.
Οτιδήποτε μπορεί να δώσει το ερέθισμα για τη δημιουργία μιας ιστορίας, όπως ένας πίνακας ζωγραφικής. Τι θα ένιωθες αν ήσουν μέσα; Πού θα στεκόσουν; Τι ώρα είναι; Ποια εποχή; Τι συμβαίνει δίπλα σου; Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά για να απαντήσει κανείς, και κάθε τάξη, κάθε παιδί, κάθε ιστορία μπορεί να οδηγήσει οπουδήποτε κι ας κοιτάνε όλοι τον ίδιο πίνακα.
Μια ιστορία που έχει ήδη γραφτεί θα μπορούσε να έχει άλλο τέλος, μέση, αρχή; Θα μπορούσαν να λείψουν ή να προστεθούν χαρακτήρες; Αν γινόμασταν εμείς οι χαρακτήρες μιας ιστορίας, μήπως θα αντιδρούσαμε διαφορετικά, θα λέγαμε άλλα πράγματα;
Άραγε πώς να απέκτησαν ορισμένες συμπεριφορές ή χαρακτηριστικά κάποια ζώα ή αντικείμενα; Όπως η χελώνα το καβούκι της, ο καρχαρίας το πτερύγιό του, η καμήλα την καμπούρα της, το πεντάγραμμο τις νότες του; Πόσα παραμύθια θα μπορούσαν να γραφτούν δίνοντας αμέτρητες διαφορετικές εξηγήσεις;
Η απάντηση είναι: πολλά. Κάθε φορά που μια δραστηριότητα γίνεται σε μια τάξη, μπορεί να οδηγήσει σε μια εντελώς διαφορετική ιστορία, ανάλογα με τα ερεθίσματα των παιδιών τη συγκεκριμένη εποχή, τους χαρακτήρες των συμμαθητών και συμμαθητριών τους, τα αγαπημένα τους προγράμματα στην τηλεόραση, τα βιβλία που έχουν διαβάσει, τον δάσκαλο ή τη δασκάλα που έχουν απέναντί τους.
Ακόμα και ενήλικοι επίδοξοι συγγραφείς που θα ανταποκριθούν στο κάλεσμα κάποιας δραστηριότητας μπορεί να διαπιστώσουν ότι σε διαφορετικές εποχές της ζωής τους θα επινοούσαν διαφορετικές ιστορίες.
Το βιβλίο αποτελεί μια πρόσκληση για συγγραφή και όσοι την αποδεχτούν θα έχουν τη δυνατότητα να διασκεδάσουν, να παίξουν και να καταλάβουν εάν η γραφή είναι ένας δρόμος που θα τους άρεσε να πάρουν.
