Τρίτη 4 Ιουνίου 2019

Η Χαλκίδα που χάθηκε...- Δ. Μυταράς.

Στα πλαίσια της 16ης και τελευταίας ενότητας του βιβλίου της Γλώσσας που είχε τίτλο "Ταξίδια στην Ελλάδα" και της τελευταίας ενότητας της Ιστορίας, ασχολούμαστε διαθεματικά με την τοπική ιστορία της πόλης μας  και με κείμενα με τη νεώτερη ιστορία της. 

Να και μια μικρή περιήγηση στην παλιά Χαλκίδα που χάθηκε...


Ένα κείμενο του Δ. Μυταρά, του διάσημου Χαλκιδέου ζωγράφου, που χάθηκε πριν δυο χρόνια,  μας γνωρίζει την Χαλκίδα των παιδικών του χρόνων (στα χρόνια του Β' παγκοσμίου πολέμου) και μαζί μας θυμίζει τα επίθετα, που είναι γραμματικό φαινόμενο της ενότητας.  Είναι διασκευασμένο απόσπασμα από το βιβλίο του: «Μη μιλάς πολύ για τέχνη» (Αθήνα: Καστανιώτης, 1989).



            Οι τόποι έχουν πολλά πρόσωπα όσα και οι άνθρωποι που τους γνωρίζουν. Για μένα που έλειψα πολλά χρόνια, η Χαλκίδα είναι εκείνη η πόλη που τριγυρνούσα ξυπόλητος και πιο ανέμελος τα καλοκαίρια, γνωρίζοντας όλες τις πέτρες της γειτονιάς μου. Γνώριζα ένα-ένα τα πιο μικρά πεύκα και τους μεγαλύτερους ευκαλύπτους του Καράμπαμπα και πίστευα ότι όλες οι πόλεις του κόσμου μοιάζουν, με τις χειροκίνητες γέφυρές τους να ανοιγοκλείνουν καθημερινά και την αφρισμένη θάλασσα να τρέχει πάνω- κάτω, ατελείωτα, με τις δεκάδες μικρές βάρκες ν’ ανεβοκατεβαίνουν επιδέξια στα ορμητικά νερά, ψαρεύοντας γοφάρια, συναγρίδες κι άλλα περαστικά ψάρια. Όλες οι πόλεις του κόσμου έχουν μια σειρά περιποιημένα καφενεδάκια στην παραλία, με τεράστια δέντρα και την άσφαλτο μόνιμα κατεστραμμένη με χαραγματιές σαν ρυτίδες που καθημερινά βαθαίνουν.

            Ατέλειωτα μικρά λιμανάκια το καθένα με χαρακτήρα και φυσιογνωμία, με γνώριμη αμμουδιά και πιο γνώριμο βυθό, από τη γέφυρα μέχρι το φάρο στην άκρη της πόλης κι από τη γέφυρα πάλι μέχρι τον Άγιο Μηνά.

       Καθημερινά πλήθος από καΐκια, στο πλάι της προκυμαίας, αδειάζουν ψάρια στις κασέλες και οι θόρυβοι φτάνουν μέχρι το Κρηπίδωμα, εκεί που στέκει το κόκκινο σπίτι του Μάλλιου.

        Από κάτω, στα βράχια, αναγνωρίζω τον εαυτό μου, βουτηγμένο ως τα γόνατα στα νερά, με δεκάδες άλλους πιτσιρίκους να ψαρεύουμε με τα χέρια τις γαρίδες, που στέκουν ακίνητες ώσπου να χαθούν απ’ τα μάτια μας με ταχύτητα αστραπής.

       Στα ανατολικά της πόλης τρεις λόφοι γυμνοί, γεμάτοι σπερδούκλια και μικρούς βράχους απόλυτα δικούς μας να τους φυλάει ο Μπαταργιάς, καλά κλεισμένος στον τάφο του στην κορυφή του «Μύλου».

          Αριστερότερα ο Άγιος Στέφανος και η μυθική Αρέθουσα με γόνιμα νερά κι από πάνω τρομερό και πανάρχαιο βουνό, τελείως γυμνό και βραχώδες, με σπασμένες κολόνες και σκαλιστούς προϊστορικούς τάφους.

            ………………………………………………………………………………………
            Μετά τόσα χρόνια η Χαλκίδα είναι μια σύγχρονη πόλη. Τεράστια πολυτελή ξενοδοχεία στέκουν κατά μήκος της παραλίας όπου σταθμεύουν πλήθος αυτοκίνητα και ιδιωτικά σκάφη. Οι πολυκατοικίες δίνουν τον τόνο της ευημερίας και της προόδου και η γέφυρα, συρταρωτή πλέον, ανοιγοκλείνει ταχύτατα με ηλεκτρισμό, για να εξυπηρετηθούν τα αυτοκίνητα που κάνουν ουρά μέχρι τη Ριτσώνα.
            Θα βρείτε πολύ ωραίο ψάρι να φάτε στις παραλίες. Κι αν δεν μπορείτε να κάνετε το μπάνιο σας στο νότιο Ευβοϊκό, το θέαμα δεν πρέπει να το χάσετε όταν ο ήλιος δύει με απατηλή μεγαλοπρέπεια.
            Η Χαλκίδα που θυμάμαι δεν έμοιαζε με τίποτα.
            Τώρα μοιάζει σαν όλες τις πόλεις του κόσμου.     
(Διασκευή)

  •  Πώς νόμιζε ο Δ. Μυταράς πως ήταν όλες οι πόλεις του κόσμου, όταν ήταν παιδί;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
  • Ποιες διαφορές παρατηρούμε στην παραλία της πόλης μας της Χαλκίδας του σήμερα, με την πόλη που περιγράφει ο Δ. Μυταράς από τότε που ήταν παιδί (στα χρόνια γύρω στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο) ;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

  •  Ας προσέξουμε τις φράσεις του κειμένου και ας βρούμε τα επίθετα που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για να κάνει πιο όμορφες τις περιγραφές του. Ας τα υπογραμμίσουμε.    
  • Στο παρακάτω απόσπασμα από το κείμενο ας βρούμε και ας κυκλώσουμε τις μετοχές και ας υπογραμμίσουμε τα επίθετα γράφοντάς τα στη συνέχεια στην κατάλληλη στήλη :
      

    Από κάτω, στα βράχια, αναγνωρίζω τον εαυτό μου, βουτηγμένο ως τα γόνατα στα νερά, με δεκάδες άλλους πιτσιρίκους να ψαρεύουμε με τα χέρια τις γαρίδες, που στέκουν ακίνητες ώσπου να χαθούν απ’ τα μάτια μας με ταχύτητα αστραπής.
     Στα ανατολικά της πόλης τρεις λόφοι γυμνοί, γεμάτοι σπερδούκλια και μικρούς βράχους απόλυτα δικούς μας να τους φυλάει ο Μπαταργιάς, καλά κλεισμένος στον τάφο του στην κορυφή του «Μύλου».
       Αριστερότερα ο Άγιος Στέφανος και η μυθική Αρέθουσα με γόνιμα νερά κι από πάνω τρομερό και πανάρχαιο βουνό, τελείως γυμνό και βραχώδες, με σπασμένες κολόνες και σκαλιστούς προϊστορικούς τάφους.

Επίθετα                                                                                Μετοχές
...............................                                            .............................

Για τον Δημήτρη Μυταρά και το έργο του εδώ.
Ενδεικτικό σύγχρονο έργο του καλλιτέχνη


Ο ίδιος ο Δημήτρης Μυταράς επί τω έργω:


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου